تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
چهار شنبه 3 اسفند 1390
او در توليد صنعتي ماده منفجره نيترو گليسيرين موفقيت بسيار بدست آورد . در 1864 انفجاري منجر به ويراني كارخانه و مرگ پنج نفر و از جمله برادر جوانتر او شد . پس از آن كارخانه هايي در آلمان ، نروژ و سپس در ساير كشورهاي اروپايي و آمريكا ساخته شدند . نوبل در 1867 اختراع نوعي از نيترو گليسيرين به نام ديناميت را به ثبت رسانيد . در ديناميت او ،نيتروگليسيرين جذب خاك دياتومه جامد بي اثري شده بود از اين رو كار كردن با آن بسيار ايمن تر بود . اين اختراع به سرعت كار ساخت و ساز ها را در بسياري از كشور ها بهبود بخشيد . در 1875 او ژلاتين منفجر شونده قوي تري را ارائه داد كه در آن نيتروگليسيرين با نيترو سلولز ژلاتيني شد ه بود . اين اختراعات طرحهاي بزرگ مهندسي راه سازي مانند مانند كانال كورينث و تونل گوتارد را امكان پذير ساخت . نوبل در سال 1887 باليسيت ، ماده منفجره بي دود ، را براي استفاده در امور نظامي معرفي كرد . او ديناميت را به منظور مصارف عام المنفعه (راه سازي ، ايجاد تونل ، استخراج معادن و غيره) ابداع كرده بود ولي متوجه شد كه برخي از متخصصين نا آگاه جهت ارضاي اميال غير انساني سردمداران جامعه خويش كاربرد آن را به بيراهه كشانيده و از آن براي مقاصد تخريبي و كشت و كشتار افراد جامعه استفاده مي كنند. از اين رو دچار عذاب وجدان شد و از اينكه اختراع وي وسيله براي كشتار و خانمان براندازي شده است، احساس شرمساري كرد .از طرفي در یک روزنامه فرانسوی ، آلفرد نوبل را «سوداگر مرگ» لقب داد .از اينرونوبل به فكر افتاد كه براي پرداختن كفاره ارتكاب چنين گناهي تمام ثروتش را به كساني كه در راه بشريت بيشترين پژوهش ها و خدمتها را ارائه دهند به صورت جوايزي كه به جوايز نوبل شهرت يافته است واگذار كند.
؛ بنابر اين تصمیم گرفت که آخرین وصیتنامه خود را بنویسید. بر اساس این وصیتنامه، نوبل ۹۶ درصد از ثروت خود را به پایه‌گذاری مراسم اهدای پنج جایزه اختصاص داد:
وصيت نامه نوبل
تمامك دارايي قابل حصول باقي مانده ام طبق آنچه در پي مي آيد تقسيم شود . اين سرمايه به شكل اوراق بهادار معتبر ، توسط كار گزارانم و از طريق تاسيس يك صنوق ، به عنوان جايزه سالانه به كساني اعطا شود كه طي سال گذشته خدمت بزرگي به جامعه انساني انجام داده باشند .جايزه مزبور به پنج قسمت مساوي تقسيم و هر يك از آنها به يكي از موارد زير اختصاص داده شود : يك سهم براي كسي كه مهمترين اختراع يا اكتشاف را در زمينه علوم فيزيكي انجام داده است . يك پنجم براي كسي كه مهمترين يا مفيد ترين اكتشاف را در حوزه علمي شيمي انجام داده است . يك سهم براي كسي كه مهمترين كشف را در رشته هاي فيزيولوژيكي يا پزشكي انجام داده باشد . يك پنجم براي كسي كه برجسته ترين اثر ادبي با نگرش آرمان خواهانه را خلق كند . و يك سهم باقيمانده به كسي تعلق گيرد كه بيشترين يا بهترين اقدامات را براي ايجاد برادري و دوستي يا فرو كاستن از آتش دشمني بين ملتها و برقراري صلح و دوستي انجام داده است .اهداء جوايز فيزيك و شيمي برعهده آكادمي علوم سوئد ، جايزه نوبل فيزيولوژي يا پزشكي بر عهده انستيتوي كارولينكا ، جايزه ادبيات بر عهده آكادمي استكهلم و جايزه قهرمانان صلح بر عهده كميته پنج نفره برگزيده شده از سوي موسسه استورتينگ (پارلمان ) نروژ است . صريحا " اعلام مي دارم كه اين جوايز بدون در نظر گرفتن مليت كانديداها ، خواه از نژاد اسكانديناويايي، خواه غير اسكانديناويايي ، و تنها بر اساس كاري كه انجام داده اند اهدا شود پاريس ، 27نوامبر1859، آْلفرد برنارد نوبل .
آْلفرد نوبل مردي تنها ، غالبا" بيمار ، بسيار فروتن ، كمرو و دوستدار انسان ها بود . او تمامي اوقات خود راصرف پژوهشهاي علمي ساخت . ايده هاي علمي همواره وي را مجذوب خود مي كردند. نوبل آرزوي خدمت به جامعه انساني را همواره در سر مي پروراند . از اينرو تمامي ثروت قابل توجهش را وقف برقراري جايزه نوبل كرد .آلفرد نوبل د ر دهم دسامبر 1896پيش از تحقق ايده هايش براي اهداي جوايز در منزل شخصي اش واقع در سن رمو ايتاليا چشم از جهان فرو بست .سرانجام موسسه نوبل در 29 ژوئن سال 1900به رسميت شناخته شد . نخستين جايزه ها در سال 1901 اهدا شدند . جوايز نوبل بيش از تمامي جوايز بين المللي مورد توجه قرار گرفت . جايزه شامل مدال افتخار ، ديپلم شخصي و مبالغي وجه نقد است . طبق بند چهارم اساسنامه بنياد نوبل بيش از سه نفر نمي توانند در جايزه سهيم باشند . جايزه تنها به كساني كه در قيد حيات هستند تعلق مي گيرد مگر آنك نامزدي شخص وفات يافته پيش از مرگش اعلام شده باشد . بنياد نوبل هر سال در تاريخ دهم دسامبر ، سالروز مرگ نوبل ، مراسم اهداي جوايز را برگزار مي كند . مراسم در تالار كنسرت استكهلم برگزار مي شود . مراسم اهداي جايزه نوبل فيزيك ، شيمي ،فيزيولوژي يا پزشكي و ادبيات بر عهده بانك سوئيس است. ششمین جایزه یعنی نوبل اقتصاد نیز در سال ۱۹۶۸ میلادی، توسط بانک مرکزی سوئد پایه‌گذاری شد که البته در لیست جوایز مرتبط با بنیاد نوبل جایی ندارد.
تالار کنسرت استکهلم که هر ساله جشن‌های اهدای جوایز نوبل در آن صورت میگیرد.
پادشاه سوئد شخصا " ديپلم ، مدال و سند تاييد كننده مبلغ جايزه را به دست برندگان مي دهد . ديپلم افتخار فيزيك ، شيمي توسط آكادمي سلطنتي علوم سوئد و ديپلم فيزيو لوژي يا پزشكي توسط انستيتوي كارولينكا تهيه مي شود . صحافي ديپلم ها بر عهده صحافي HasslerوHalth است . جلدها از جنس چرم بسيا ر مرغوب بز است . ديپلم فيزيك داراي جلد آبي رنگ و ديپلم شيمي و فيزيولوژي يا پزشكي داراي جلد قرمز است . به علاوه خوشنويسان مونوگرام طلايي ( آرمي كه از تركيب حروف اول اسم شخص تشكيل مي شود ) را بر روي هر يك از ديپلم هاي اختصاصي برندگان حكاكي مي كنند .ديپلمها درون جعبه اي از جنس مقوا كه به منظور حفظ ديپلم ها طراحي شده قرار مي گيرند . ابعاد ديپلم نيز 35×23 سانتيمتر است . طبق اساسنامه بنياد نوبل كه با حضور پادشاه وقت سوئد در تاريخ 29 ژوئن 1900 تنظيم شده است . هيئت اهداي جوايز موظف به تقديم حواله مبلغ جايزه ، ديپلم و مدال و تقدير نامه اختصاصي به برندگان مي باشند . مدال نوبل فيزيك ، شيمي ، فيزيولوژي يا پزشكي و ادبيات توسط مجسمه ساز و كليشه ساز مشهور سوئدي ، اريك ليند برگ ، و مدال نوبل صلح توسط مجسمه ساز نروژي، گوستاو ويگلند ، طراحي شده است . در يك طرف مدال سوئدي تصويري از نوبل و طرف ديگر آن سالروز تولد و مرگ نوبل با حروف لاتين نگاشته شده است . اين مدال تا سال 1980 به وزن 200 گرم ، قطر 66 ميليمتر و از طلاي 18 عيار تهيه مي شد .از آن زمان تاكنون مدال از تركيبي از طلاي 18 عيار و 24 عيار تهيه مي شود . مبلغ جايزه در سال 1900 ، 150800 كرون سوئيس بود كه در سال 1923 به كمترين حد خود يعني 115000 كرون سقوط كرد . اما در سالهاي اخير اين مبلغ به طور قابل توجهي افزايش پيدا كرده است . 1 ميليون كرون در سال 1981، 2 ميليون كرون در سال 1986، 3 ميليون كرون در 1989، 4 ميليون كرون در سال 1990، 6 ميليون كرون در 1991، 9 ميليون كرون در سال200و از 2001 ، 10 ميليون كرون در هر رشته ، به برندگان اهدا مي شود .( اندكي بيش از يك ميليون يورو يا 3/1 ميليون دلار ايالات متحده) اصولا اهدای این مبلغ با این هدف صورت گرفته‌است که برندگان نوبل، به دور از فشار تامین هزینه‌ها، به کار و پژوهش ادامه دهند. اما واقعیت اینست که بسیاری از برندگان، پیش از دریافت این مبلغ بازنشسته می‌شوند. اگر در یک گروه دو نفر برنده شوند، مبلغ نام‌برده میان دو نفر نصف می‌شود. اگر شمار برندگان سه نفر باشد، کمیته اهدای جوایز مختار است که این مبلغ را بطور برابر میان سه نفر تقسیم کرده یا اینکه به یکي از برندگان یک‌دوم و به هر یک از دو نفر دیگر یک‌چهارم مبلغ مذکور را اهدا کند. معمولاً دریافت‌کنندگان این مبلغ، آن‌را برای اهداف علمی، فرهنگی یا انسان‌دوستانه، وقف می‌کنند.
جای خالی جایزه ریاضیات
دلایل فراوانی وجود دارد که چرا نوبل برای ریاضیات جایزه‌ای در نظر نگرفت. در وصیتنامه نوبل از ارائه جوایز به آندسته از«اکتشافات و اختراعاتی» صحبت به میان آمده که برای نوع بشر در عمل بیشترین فایده را داشته‌اند، و به احتمال جنبه عملی این کارها بیش از جنبه تئوریک آن مورد نظر بوده‌است. در نتیجه ریاضیات علمی نبود که به حال بشریت فایده‌ای عملی داشته باشد؛ چیزی که اساس تشکیل بنیاد نوبل را تشکیل می‌داد. یک دلیل احتمالی دیگر این بود که پیش از آن در اسکاند یناوی یک جایزه مشهور برای ریاضیات وجود داشت. جوایزی که در آن زمان در زمینه ریاضیات داده می‌شد، عمدتا به دلیل تلاش‌های گوستا میتاگ لفلر بود که بنیانگذار نشریه «اکتا متمتیکا» بود و این نشریه پس از گذشت یک قرن همچنان یکی از مهمترین نشریات ریاضی در جهان است. او با استفاده از نفوذش در استکهلم، شاه اسکار دوم را متقاعد کرد تا رقابت‌های جایزه‌داری را ترتیب داده و از ریاضیدانان برجسته سراسر اروپا از جمله هرمیت، برتراند، ویرستراس و پوینکار تقدیر بعمل آورد. درسال ۲۰۰۱، دولت نوروژ ارائه جایزه آبل را در زمینه ریاضیات آغاز کرد تا جای خالی جایزه ریاضی نوبل را پر کند. جایزه شاو نیز که اهدای آن در سال ۲۰۰۴ آغاز شده و به جایزه نوبل شباهت دارد، در زمینه علوم ریاضی اعطا می‌شود.. جایزه کرافورد در زمینه ریاضی، مانند جوایز علمی نوبل، توسط آکادمی سلطنتی سوئد اعطا می‌شود. بطور کلی، این جایزه معادل جوایز علمی نوبل است.
در تاریخ جوایز نوبل تنها چهار نفر بوده‌اند که دوبار موفق به دریافت جایزه شده‌اند. این افراد عبارتند از:
فیزیک [۱۹۰۳]: کشف رادیو اکتیویته
شیمی [۱۹۱۱]: انزوای رادیوم خالص
شیمی [۱۹۵۴]: نظریه اوربیتال به‌هم‌آمیخته
صلح [۱۹۶۲]:عمل‌گرایی پیمان منع آزمایش‌های هسته‌ای
فیزیک [۱۹۵۶]: اختراع ترانزیستور
فیزیک [۱۹۷۲]: نظریه ابررسانایی
شیمی [۱۹۵۸]: ساختار مولکول انسولین
شیمی [۱۹۸۰]: توالی ویروس نوکلئوتاید
.به افتخار نوبل عنصر جدول تناوبي را نوبليم نام نهادند
روند پیشنهاد نامزد و انتخاب برنده
در مقایسه با سایر جوایز، روند پیشنهاد نامزد و انتخاب برنده جوایز نوبل طولانی و موشکافانه‌است. به همین دلیل است که در گذر سالها، جوایز نوبل به مهمترین و پروجهه‌ترین جوایز در نوع خود تبدیل شده‌اند. فرم‌هایی که به منزله دعوتنامه‌های شخصی و اختصاصی است، به ۳۰۰۰ شخص منتخب ارسال می‌شوند تا از آنها برای اعلام نامزدی دعوت به عمل آید. به عنوان مثال بنیاد نوبل اعلام کرده‌است که در مورد جایزه صلح ممکن است افراد زیر نامزد شوند:
- اعضای مجامع ملی و دولت‌های کشورها
- اعضای دادگاههای بین‌المللی
- رؤسای دانشگاهها
- اساتید علوم اجتماعی، تاریخ، فلسفه، حقوق و الهیات
- رؤسای موسسات تحقیقات صلح و موسسات سیاست خارجی
- افرادی که جایزه صلح نوبل را دریافت کرده‌اند
- اعضای هیات مدیره سازمان‌هایی که جایزه صلح نوبل دریافت کرده‌اند
- اعضای فعال یا اعضای سابق کمیته نوبل نروژ
- مشاورانی که سابقا توسط کمیته نوبل نروژ منصوب شده‌اند
:: برچسب‌ها: جايزه - نوبل- مدال طلا- ديپلم- استكهلم- ديناميت- بايسين-نوبليم,
نويسنده : مهين حبيبي
